Proste narzędzie wynalezione w IV wieku naszej ery w Hypatii zostało zaprojektowane po to, aby mierzyć zawartość określonych substancji w badanej cieczy. Areometry działają na podstawie zjawiska wyporności cieczy, a ich nieskomplikowana budowa pozwala na szybkie i sprawne odczytanie wyników.

Badanie

Szklana rurka z obciążnikiem umieszczonym na jednym jej końcu i skalą w jej wydłużonej części zostaje umieszczona w probówce uzupełnionej cieczą, której parametry badanie ma na celu sprawdzić. Po niedługim czasie można wyczytać wynik na skali wykalibrowanej dla cieczy o temperaturze mniej więcej 20 stopni Celsjusza, który jest jak najbardziej miarodajny.

Alkoholomierze

Urządzenia służące do pomiaru zawartości alkoholu w badanej cieczy występują w dwóch typach: ze skalą wyrażoną w stopniach Trallesa (°Tr), czyli procentach objętościowych (cm³/100 cm³) oraz ze skalą wyrażoną w stopniach Richtera (°R), czyli w procentach wagowych [g/100g][1].

Bez względu na użytą skalę, areometry te wykorzystywane są podczas badania w ten sam sposób, ale do otrzymania miarodajnego wyniku w przypadku mierzenia zawartości alkoholu w cieczy potrzebne są dodatkowe obliczenia, które zwiększają precyzyjność otrzymanego wyniku.

W alkoholu absolutnym o gęstości d20/4=0,7895 g/cm3 areometr pokazuje 100 °Tr, w wodzie 0 °Tr, ale nie ma konieczności używania takiego areometru – z powodzeniem do wykonywanego badania można użyć uniwersalnego areometru, ale to właśnie w takim przypadku potrzebne będą dodatkowe obliczenia.